Title
Tehnologija proizvodnje stakla i proizvodni centri na prostoru Sredozemne Dakije
Creator
Stamenković, Sonja, 1979-
Copyright date
2015
Object Links
Select license
Autorstvo-Nekomercijalno-Bez prerade 3.0 Srbija (CC BY-NC-ND 3.0)
License description
Dozvoljavate samo preuzimanje i distribuciju dela, ako/dok se pravilno naznačava ime autora, bez ikakvih promena dela i bez prava komercijalnog korišćenja dela. Ova licenca je najstroža CC licenca. Osnovni opis Licence: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/rs/deed.sr_LATN. Sadržaj ugovora u celini: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/rs/legalcode.sr-Latn
Language
Serbian
Cobiss-ID
Theses Type
Doktorska disertacija
description
Datum odbrane: 20.11.2015.
Other responsibilities
mentor
Vujović, Miroslav, 1968-
član komisije
Petković, Sofija, 1960-
član komisije
Špehar, Perica, 1974-
Academic Expertise
Društveno-humanističke nauke
University
Univerzitet u Beogradu
Faculty
Filozofski fakultet
Group
Odeljenje za arheologiju
Alternative title
Glass production technology and production centres in Dacia Mediterranea:doctoral dissertation
Publisher
[S. Z. Stamenković]
Format
304 lista, XVI listova s tablama
description
Arheologija - Rimsko i ranovizantijsko staklo / Archaeology - Roman and Early Byzantine Glass
Abstract (sr)
Cilj doktorske disertacije predstavlja objedinjavanje rezultata tipološke i hemijske
analize staklenog materijala sa prostora kasnorimske provincije Sredozemne Dakije. Fokus
istraživanja usmeren je na tri arheološka lokaliteta smeštena u južnoj Srbiji. Najraniji primer
je Mala Kopašnica, rimsko naselje iz perioda 2-4. veka, sa izdvojenim materijalom
opredeljenim u vreme od druge polovine 3. do kraja 4. veka. Iz slično datovanog arheološkog
konteksta potiče i staklo iz Medijane, gradskog predgrađa Naisa, datovano u najvećoj meri u
4. vek, dok najmlađu grupu čine primerci ranovizantijskog stakla sa Caričinog grada
(Justiniana Prima), iz 6. - ranog 7. stoleća. U analizu su uključeni i objavljeni stakleni
predmeti iz Serdike, glavnog grada provincije Sredozemne Dakije, koji su u literaturi
obrađeni na sličan način. Nalazi od stakla sa ostalih lokaliteta u ovoj oblasti, publikovani su u
malom broju i predstavljeni su u posebnom poglavlju. Na ovom stepenu istraženosti, oni ne
doprinose značajano izučavanju proizvodnje, distribucije i upotrebe staklenih predmeta.
Zahvaljujući sveobuhvatnim analizama izdvojenog materijala, može se sagledati
proces nastanka jednog staklenog predmeta, od porekla i dotoka sirovine, preko njegove
izrade, oblikovanja i funkcije, do prestanka upotrebe tog primerka, njegovog odbacivanja ili
recikliranja. Ovakav pristup analizi stakla, omogućio nam je praćenje morfoloških i
tehnoloških promena na staklu od kraja 3. do ranog 7. veka. Imajući u vidu primenjenu
metodologiju, kao i činjenicu da je materijal koji je ovom prilikom uzet u razmatranje u
najvećoj meri pouzdano datovan, sadržaj ove disertacije umnogome doprinosi upotpunjavanju
slike distribucije stakla na Balkanu, i šire, na teritoriji Rimskog carstva, u posmatranom
periodu.
Abstract (en)
The aim of this dissertation is to integrate, in a comprehensive manner, the results of
typological and chemical analyses of glass findings from the Late Roman province of Dacia
Mediterranea. The research is focused on three archaeological sites located in present-day
southern Serbia. The earliest one is the Roman settlement in Mala Kopašnica, dated from the
2nd to the 4th centuries; a selected glass material from the site dates from the second half of the
3rd to the end of 4th century. The finds from Mediana are similarly dated, mostly to the 4th
century, while the most recent glass group comes from the Early Byzantine (mid 6th - early 7th
century) town of Caričin grad (Justiniana Prima). The already-published glassware from
Serdica, the capital of Dacia Mediterranea, has also been taken into consideration, as it was
methodologically treated in a similar manner as applied here. Glass finds from other sites in
this area were poorly published, and they are presented in a separate chapter. At this stage of
the research, they do not contribute significantly to the study of production, distribution and
utilisation of glass objects.
Thanks to the comprehensive analyses undertaken in the scope of the dissertation, the
process of making a glass object and its utilisation can be observed, from the origin of raw
materials, through the forming of an object, its function and decoration, to the cessation of its
use, rejection or recycling. Such an approach to the analyses allowed us to study
morphological and technological changes in glass from the end of the 3rd to the early 7th
century. Given that the vast majority of our glass samples are reliably dated, and having in
mind the applied methodology, it is hoped that the results of this dissertation will greatly
contribute to the knowledge of glass distribution in the Balkans, and even in the wider
territories of the Roman Empire throughout the observed period.
Authors Key words
Sredozemna Dakija, kasna antika, Mala Kopašnica, Medijana, Caričin grad,
tipologija stakla, proizvodnja stakla, hemijske analize
Authors Key words
Dacia Mediterranea, Late Antiquity, Mala Kopašnica, Mediana, Caričin Grad,
glass typology, glass production, chemical analysis
Classification
66.1/.2:904(479.11)"652"(043.3)
Type
Tekst
Abstract (sr)
Cilj doktorske disertacije predstavlja objedinjavanje rezultata tipološke i hemijske
analize staklenog materijala sa prostora kasnorimske provincije Sredozemne Dakije. Fokus
istraživanja usmeren je na tri arheološka lokaliteta smeštena u južnoj Srbiji. Najraniji primer
je Mala Kopašnica, rimsko naselje iz perioda 2-4. veka, sa izdvojenim materijalom
opredeljenim u vreme od druge polovine 3. do kraja 4. veka. Iz slično datovanog arheološkog
konteksta potiče i staklo iz Medijane, gradskog predgrađa Naisa, datovano u najvećoj meri u
4. vek, dok najmlađu grupu čine primerci ranovizantijskog stakla sa Caričinog grada
(Justiniana Prima), iz 6. - ranog 7. stoleća. U analizu su uključeni i objavljeni stakleni
predmeti iz Serdike, glavnog grada provincije Sredozemne Dakije, koji su u literaturi
obrađeni na sličan način. Nalazi od stakla sa ostalih lokaliteta u ovoj oblasti, publikovani su u
malom broju i predstavljeni su u posebnom poglavlju. Na ovom stepenu istraženosti, oni ne
doprinose značajano izučavanju proizvodnje, distribucije i upotrebe staklenih predmeta.
Zahvaljujući sveobuhvatnim analizama izdvojenog materijala, može se sagledati
proces nastanka jednog staklenog predmeta, od porekla i dotoka sirovine, preko njegove
izrade, oblikovanja i funkcije, do prestanka upotrebe tog primerka, njegovog odbacivanja ili
recikliranja. Ovakav pristup analizi stakla, omogućio nam je praćenje morfoloških i
tehnoloških promena na staklu od kraja 3. do ranog 7. veka. Imajući u vidu primenjenu
metodologiju, kao i činjenicu da je materijal koji je ovom prilikom uzet u razmatranje u
najvećoj meri pouzdano datovan, sadržaj ove disertacije umnogome doprinosi upotpunjavanju
slike distribucije stakla na Balkanu, i šire, na teritoriji Rimskog carstva, u posmatranom
periodu.
“Data exchange” service offers individual users metadata transfer in several different formats. Citation formats are offered for transfers in texts as for the transfer into internet pages. Citation formats include permanent links that guarantee access to cited sources. For use are commonly structured metadata schemes : Dublin Core xml and ETUB-MS xml, local adaptation of international ETD-MS scheme intended for use in academic documents.