Title
Teorijska i hemometrijska analiza retencionih mehanizama odabranih lekova u tečnoj hromatografiji hidrofilnih interakcija
Creator
Jovanović, Marko M., 1987-
Copyright date
2015
Object Links
Select license
Autorstvo-Nekomercijalno-Bez prerade 3.0 Srbija (CC BY-NC-ND 3.0)
License description
Dozvoljavate samo preuzimanje i distribuciju dela, ako/dok se pravilno naznačava ime autora, bez ikakvih promena dela i bez prava komercijalnog korišćenja dela. Ova licenca je najstroža CC licenca. Osnovni opis Licence: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/rs/deed.sr_LATN. Sadržaj ugovora u celini: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/rs/legalcode.sr-Latn
Language
Serbian
Cobiss-ID
Theses Type
Doktorska disertacija
description
Datum odbrane: 14.05.2015.
Other responsibilities
mentor
Stojanović, Biljana, 1972-
član komisije
Medenica, Mirjana, 1952-
član komisije
Šober, Miroslav
Academic Expertise
Medicinske nauke
University
Univerzitet u Beogradu
Faculty
Farmaceutski fakultet
Alternative title
Theoretical and chemometrical analysis of the retention mechanisms of selected drugs in hydrophilic interaction liquid chromatography
Publisher
[M. М. Jovanović]
Format
227 listova
description
Farmaceutska hemija - Analitika lekova / Pharmaceutical chemistry
- Drug analysis
Abstract (sr)
Retenciono ponašanje i retencioni mehanizmi lekova različitih kiselo–baznih osobina na polarnim i umereno polarnim stacionarnim fazama detaljno su ispitani pomoću teorijskih i eksperimentalnih modela u tečnoj hromatografiji hidrofilnih interakcija (eng. Hydrophilic Interaction Liquid Chromatography – HILIC). Teorijskim modelima prevashodno je omogućeno razjašnjavanje retencionih mehanizama u ispitivanim HILIC sistemima, dok su eksperimentalni modeli bili od značaja u analizi retencionog ponašanja u zavisnosti od većeg broja ispitivanih faktora i kvantifikaciji faktorskih uticaja, kao i njihovih interakcija.
Literaturni podaci pokazali su da je do sada najveći broj analiza u HILIC sistemima izveden u silika kolonama, pri čemu su najčešće bile razdvajane bazne supstance zbog svog velikog afiniteta prema ovom tipu stacionarnih faza. U ovom delu disertacije, primenom hemometrijskog pristupa, ispitano je retenciono ponašanje kiselih i amfoternih farmaceutski aktivnih supstanci na primeru model smeše β–laktamskih antibiotika u silika koloni. Kvantifikacija faktorskih uticaja omogućena je građenjem eksperimentalnih modela u formi polinoma drugog reda, a faktorske interakcije grafički su prikazane u vidu trodimenzionih površina odgovora. Verifikacija dobijenih modela urađena je poređenjem simuliranih i eksperimentalno dobijenih hromatograma u proizvoljno odabranim tačkama eksperimentalnog prostora.
Separacioni mehanizam u HILIC sistemima izuzetno je složen i do sada nedovoljno proučen. Smatra se da mogu biti uključeni procesi raspodele, adsorpcije i/ili jonske izmene, a da relativan udeo svakog od njih zavisi od tri grupe faktora: strukturnih karakteristika analita, sastava mobilne faze i vrste kolone. Zato su u nastavku istraživanja ispitani retencioni mehanizmi i retenciono ponašanje baznih analita na primeru model smeše odabranih farmaceutski aktivnih supstanci u dve silika, dve cijano i jednoj diolnoj stacionarnoj fazi korišćenjem teorijskih i eksperimentalnih retencionih
modela. Fitovanjem retencionih podataka u katjonsko–izmenjivačke retencione modele kvantifikovan je doprinos procesa katjonske izmene u ukupnom HILIC retencionom mehanizmu ovih analita, dok je udeo procesa raspodele i adsorpcije ispitan na osnovu kreiranih particionih i adsorpcionih retencionih modela...
Abstract (en)
The assessment of the retention behavior and retention mechanisms of drugs with different acido–basic properties on various polar and moderately polar stationary phases was carried out with the aid of theoretical and empirical models in hydrophilic interaction liquid chromatography (HILIC). Theoretical models primarily enabled the elucidation of the retention mechanisms in the examined HILIC systems, whereas empirical models were useful in the analysis of the retention behavior as a function of several examined factors and in the quantification of factor influences, as well as their interactions.
Literature survey has shown that the greatest number of separations in HILIC mode was performed on bare silica columns. Since basic analytes have high affinity towards this type of stationary phases, they were most commonly analyzed on bare silica columns. In this part of dissertation the retention behavior of acidic and amphoteric analytes on the example of a model mixture of β–lactam antibiotics on bare silica column utilizing chemometric approach was investigated. Quantification of factor influences was enabled through the creation of empirical models in the form of second–order polynomial and factor interactions were graphically represented as 3D response surface plots. Verification of the created models was conducted by comparing simulated and experimentally obtained chromatograms at random points of experimental space.
Separation mechanism in HILIC systems is complex and insufficiently investigated so far. It is believed that it involves partition, adsorption and/or ion–exchange processes, and that the dominance of each process depends on three groups of factors: structural characteristics of the analytes, mobile phase composition and column type. Thus, further on, the retention mechanisms and retention behavior of basic analytes on the example of a model mixture of selected basic drugs on two bare silica, two cyano and one diol stationary phase using theoretical and empirical retention models were assessed. By
fitting the retention data in cation–exchange models the involvement of cation–exchange process in the overall HILIC retention mechanism was quantified...
Authors Key words
tečna hromatografija hidrofilnih interakcija, retenciono ponašanje, retencioni mehanizmi, teorijski modeli, eksperimentalni modeli, hemometrija, eksperimentalni dizajn, optimizacija
Authors Key words
hydrophilic interaction liquid chromatography, retention behavior, retention mechanisms, theoretical models, empirical models, chemometrics, experimental design, optimization
Classification
615.074:543.544:001.891.54(043.3)
Type
Tekst
Abstract (sr)
Retenciono ponašanje i retencioni mehanizmi lekova različitih kiselo–baznih osobina na polarnim i umereno polarnim stacionarnim fazama detaljno su ispitani pomoću teorijskih i eksperimentalnih modela u tečnoj hromatografiji hidrofilnih interakcija (eng. Hydrophilic Interaction Liquid Chromatography – HILIC). Teorijskim modelima prevashodno je omogućeno razjašnjavanje retencionih mehanizama u ispitivanim HILIC sistemima, dok su eksperimentalni modeli bili od značaja u analizi retencionog ponašanja u zavisnosti od većeg broja ispitivanih faktora i kvantifikaciji faktorskih uticaja, kao i njihovih interakcija.
Literaturni podaci pokazali su da je do sada najveći broj analiza u HILIC sistemima izveden u silika kolonama, pri čemu su najčešće bile razdvajane bazne supstance zbog svog velikog afiniteta prema ovom tipu stacionarnih faza. U ovom delu disertacije, primenom hemometrijskog pristupa, ispitano je retenciono ponašanje kiselih i amfoternih farmaceutski aktivnih supstanci na primeru model smeše β–laktamskih antibiotika u silika koloni. Kvantifikacija faktorskih uticaja omogućena je građenjem eksperimentalnih modela u formi polinoma drugog reda, a faktorske interakcije grafički su prikazane u vidu trodimenzionih površina odgovora. Verifikacija dobijenih modela urađena je poređenjem simuliranih i eksperimentalno dobijenih hromatograma u proizvoljno odabranim tačkama eksperimentalnog prostora.
Separacioni mehanizam u HILIC sistemima izuzetno je složen i do sada nedovoljno proučen. Smatra se da mogu biti uključeni procesi raspodele, adsorpcije i/ili jonske izmene, a da relativan udeo svakog od njih zavisi od tri grupe faktora: strukturnih karakteristika analita, sastava mobilne faze i vrste kolone. Zato su u nastavku istraživanja ispitani retencioni mehanizmi i retenciono ponašanje baznih analita na primeru model smeše odabranih farmaceutski aktivnih supstanci u dve silika, dve cijano i jednoj diolnoj stacionarnoj fazi korišćenjem teorijskih i eksperimentalnih retencionih
modela. Fitovanjem retencionih podataka u katjonsko–izmenjivačke retencione modele kvantifikovan je doprinos procesa katjonske izmene u ukupnom HILIC retencionom mehanizmu ovih analita, dok je udeo procesa raspodele i adsorpcije ispitan na osnovu kreiranih particionih i adsorpcionih retencionih modela...
“Data exchange” service offers individual users metadata transfer in several different formats. Citation formats are offered for transfers in texts as for the transfer into internet pages. Citation formats include permanent links that guarantee access to cited sources. For use are commonly structured metadata schemes : Dublin Core xml and ETUB-MS xml, local adaptation of international ETD-MS scheme intended for use in academic documents.