Title
Uticaj hroničnog intenzivnog treninga na parametre oksidativnog stresa i masnokiselinski profil plazme i eritrocita kod sportistkinja : doktorska disertacija
Creator
Arsić, Aleksandra Č., 1971-
Copyright date
2012
Object Links
Select license
Autorstvo-Nekomercijalno-Bez prerade 3.0 Srbija (CC BY-NC-ND 3.0)
License description
Dozvoljavate samo preuzimanje i distribuciju dela, ako/dok se pravilno naznačava ime autora, bez ikakvih promena dela i bez prava komercijalnog korišćenja dela. Ova licenca je najstroža CC licenca. Osnovni opis Licence: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/rs/deed.sr_LATN. Sadržaj ugovora u celini: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/rs/legalcode.sr-Latn
Language
Serbian
Cobiss-ID
Theses Type
Doktorska disertacija
description
Datum odbrane: 10.10.2012.
Other responsibilities
mentor
Korać, Bato. 1962-
član komisije
Korać, Bato. 1962-
mentor
Vučić, Vesna
član komisije
Vučić, Vesna
član komisije
Glibetić, Marija 1958-
Academic Expertise
Prirodno-matematičke nauke
University
Univerzitet u Beogradu
Faculty
Biološki fakultet
Alternative title
The effect of chronic intensive training on
oxidativ stress parameters and fatty acid profiles of plasma and
erythrocytes in female athletes
Publisher
Beograd : [A. Č. Arsić]
Format
PDF/A (109 listova)
description
Biologija - fiziologija / Biology - physiology
Abstract (sr)
Intenzivna fizička aktivnost utiče na metabolizam lipida i masnih kiselina (MK), dovodi do povećane potrošnje kiseonika u mišićima i drugim tkivima što vodi povećanoj produkciji reaktivnih kiseoničnih vrsta i može uticati na funkciju imunog sistema. Uticaj hroničnog intenzivnog vežbanja na parametre oksidativnog stresa i masnokiselinski profil fosfolipida kod aktivnih sportistkinja nije dovoljno ispitivan. Zbog toga je ova studija imala za cilj da
ispita MK profil fosfolipida plazme i eritrocita, parametre oksidativnog stresa, aktivnost enzima antioksidativne zaštite, kao i aktivnost monocita kao dela imunog sistema, kod dve grupe aktivnih sportistkinja: vaterpolistkinja (n=15) i fudbalerki (n=19). Kontrolnu grupu (n=14) su činile zdrave devojke istih godina starosti koje se ne bave fizičkom aktivnošću.
Uprkos sličnom dijetarnom unosu, MK profil plazme pokazao je znatno veći udeo
stearinske, oleinske i mononezasićenih masnih kiselina (MUFA) i značajno niži procenat ukupnih i n-6 polinezasićenih MK (PUFA) kod fudbalerki u odnosu na vaterpolo i kontrolnu grupu. Sa druge strane vaterpolistkinje su imale višu procentualnu zastupljenost palmitoleinske i arahidonske kiseline u odnosu na kontrolnu grupu. MK profil eritrocita pokazao je značajno veći procenat oleinske kiseline i MUFA kod fudbalerki u odnosu na kontrolnu grupu, i smanjeni procenat stearinske kiseline uz viši udeo palmitinske i palmitoleinske kiseline kod vaterpolistkinja u odnosu na druge dve grupe. Obe grupe sportistkinja su imale značajno niži procenat n-6 PUFA i ukupnih PUFA u poređenju sa
kontrolnom grupom. Procenjena aktivnost desaturaza i elongaza u eritrocitima takođe je promenjena kod sportistkinja.
Analiza parametara oksidativnog stresa pokazala je značajno veći ukupni antioksidativni status u plazmi i veći stepen lipidne peroksidacije u eritrocitima kod sportistkinja u odnosu na kontrolnu grupu. Koncentracija H2O2 u plazmi bila je veća kod sportistkinja u odnosu na neaktivne žene, ali su fudbalerke imale viši nivo H2O2 i u odnosu na vaterpolistkinje. Sa druge strane, koncentracija O2
.- bila je najniža kod vaterpolistkinja a najviša kod fudbalerki,
značajno viša i u odnosu na kontrolnu grupu. Koncentracija NO2
- u plazmi bila je značajno viša kod fudbalerki u odnosu na kontrolnu grupu. Aktivnost enzima antioksidativne zaštite u eritrocitima razlikovala se između sportistkinja i kontrolne grupe. Tako je aktivnost katalaze
kod sportistkinja bila značajno viša u odnosu na kontrolnu grupu, dok se aktivnost glutationperoksidaze nije razlikovala između ispitivanih grupa. Aktivnost superoksid-dismutaze bila je najviša kod vaterpolistkinja, i nije se značajno razlikovala između fudbalerki i kontrolne grupe. Analiza metaboličke aktivnosti mononuklearnih ćelija periferne krvi pokazala je veću
aktivnost mononuklearnih ćelija kod sportistkinja, dok se produkcija O2
.- i NO2- u mononuklearnim ćelijama nije razlikovala između ispitivanih grupa.
Naši rezultati su pokazali da dugotrajna intenzivna fizička aktivnost značajno utiče namasnokiselinski profil fosfolipida plazme i eritrocita, parametre oksidativnog stresa, aktivnost enzima antioksidativne zaštite, menja aktivnost mononuklearnih ćelija periferne krvi ali ne utiče na produkciju O2
.- i NO2 - u mononuklearnim ćelijama. Zapažene razlike
između grupa vaterpolistkinja i fudbalerki ukazuju da tip sporta igra značajnu ulogu u promenama u metablizmu kod sportistkinja.
Abstract (en)
Intensive physical activity affects metabolism of lipids and fatty acids (FA), increases
consumption of oxygen in muscles and other tissues that leads to increased production of
reactive oxygen species and can affect immune system. The effect of chronic intensive
exercise on parameters of oxidative stress and phospholipids FA composition in elite female
athletes has not been studied extensively so far. Thus the aim of this study was to investigate
FA profiles in plasma and erythrocytes phospholipids, parameters of oxidative stress,
activity of antioxidative enzyme system and activity of monocytes as a part of immune
system in two groups of active female athletes: water polo (n=15) and football (n=19)
players. The control group was composed of 14 apparently healthy age-matched sedentary
women. In spite of similar dietary patterns, plasma FA profile in the football players showed
significantly higher proportion of stearic acid, oleic acid and monounsaturated FA (MUFA),
and significantly lower proportion of total and n-6 polyunsaturated FA (PUFA) than the
water polo and control group. The water polo players had higher percentages of palmitoleic
acid and arachidonic acid than the control subjects. Erythrocyte FA profile differed among
groups. We found significantly higher proportion of oleic acid and MUFA in the football
group than in the controls, and decreased stearic acid and elevated palmitic and palmitoleic
acid in the water polo players than in the other two groups. Both groups of athletes had
significantly lower percentages of n-6 PUFA and total PUFA compared to the controls. The
estimated activities of elongase and desaturases in erythrocytes were also altered in the
athletes.
Analysis of oxidative stress parameters showed significantly higher plasma total antioxidant
status and higher lipid peroxidation in erythrocytes of the athletes than in the controls.
Concentration of H2O2 in plasma was higher in the athletes compared with sedentary
women, but also higher in football than in the water polo players. On the other hand, level of
O2
.- was the lowest in water polo players and the highest in the football group.
Concentrations of both O2
.- and NO2
- were significantly higher in the football than in the
control group. Catalase activity was significantly higher in the athletes that in sedentary
women, while glutation peroxidase activity was similar in all groups. Superoxide-dismutase
activity was higher in the water polo group than in the other two groups. Furthermore,
metabolic activity of peripheral blood mononuclear cells was higher in the athletes, and
production of O2
.- i NO2
- in mononuclear cells did not differ among the studied groups.
Our results have shown that long-term, intense physical training significantly affected FA
status of plasma and erythrocyte phospholipids, oxidative stress and antioxidant enzyme
activity in women. It also changes metabolic activity of mononuclear cells but not the
production of O2
.- i NO2
- in mononuclear cells. The observed differences between the water
polo and the football players suggest that the type of regular training may contribute to the
altered metabolism in athletes.
Key words: phospholipids, fatty acids, physical activity, water polo, football, female athletes
Authors Key words
Fosfolipidi, masne kiseline, fizička aktivnost, vaterpolo, fudbal, sportistkinje,
slobodni radikali, enzimi antioksidativne zaštite, mononuklearne ćelije
Authors Key words
Phospholipids, fatty acids, physical activity, water polo, football, female athletes,
free radicals, antioxidant enzymes, mononuclear cells
Classification
577.115.3 (043.3)
Subject
Sportiskinje
Type
Tekst
Abstract (sr)
Intenzivna fizička aktivnost utiče na metabolizam lipida i masnih kiselina (MK), dovodi do povećane potrošnje kiseonika u mišićima i drugim tkivima što vodi povećanoj produkciji reaktivnih kiseoničnih vrsta i može uticati na funkciju imunog sistema. Uticaj hroničnog intenzivnog vežbanja na parametre oksidativnog stresa i masnokiselinski profil fosfolipida kod aktivnih sportistkinja nije dovoljno ispitivan. Zbog toga je ova studija imala za cilj da
ispita MK profil fosfolipida plazme i eritrocita, parametre oksidativnog stresa, aktivnost enzima antioksidativne zaštite, kao i aktivnost monocita kao dela imunog sistema, kod dve grupe aktivnih sportistkinja: vaterpolistkinja (n=15) i fudbalerki (n=19). Kontrolnu grupu (n=14) su činile zdrave devojke istih godina starosti koje se ne bave fizičkom aktivnošću.
Uprkos sličnom dijetarnom unosu, MK profil plazme pokazao je znatno veći udeo
stearinske, oleinske i mononezasićenih masnih kiselina (MUFA) i značajno niži procenat ukupnih i n-6 polinezasićenih MK (PUFA) kod fudbalerki u odnosu na vaterpolo i kontrolnu grupu. Sa druge strane vaterpolistkinje su imale višu procentualnu zastupljenost palmitoleinske i arahidonske kiseline u odnosu na kontrolnu grupu. MK profil eritrocita pokazao je značajno veći procenat oleinske kiseline i MUFA kod fudbalerki u odnosu na kontrolnu grupu, i smanjeni procenat stearinske kiseline uz viši udeo palmitinske i palmitoleinske kiseline kod vaterpolistkinja u odnosu na druge dve grupe. Obe grupe sportistkinja su imale značajno niži procenat n-6 PUFA i ukupnih PUFA u poređenju sa
kontrolnom grupom. Procenjena aktivnost desaturaza i elongaza u eritrocitima takođe je promenjena kod sportistkinja.
Analiza parametara oksidativnog stresa pokazala je značajno veći ukupni antioksidativni status u plazmi i veći stepen lipidne peroksidacije u eritrocitima kod sportistkinja u odnosu na kontrolnu grupu. Koncentracija H2O2 u plazmi bila je veća kod sportistkinja u odnosu na neaktivne žene, ali su fudbalerke imale viši nivo H2O2 i u odnosu na vaterpolistkinje. Sa druge strane, koncentracija O2
.- bila je najniža kod vaterpolistkinja a najviša kod fudbalerki,
značajno viša i u odnosu na kontrolnu grupu. Koncentracija NO2
- u plazmi bila je značajno viša kod fudbalerki u odnosu na kontrolnu grupu. Aktivnost enzima antioksidativne zaštite u eritrocitima razlikovala se između sportistkinja i kontrolne grupe. Tako je aktivnost katalaze
kod sportistkinja bila značajno viša u odnosu na kontrolnu grupu, dok se aktivnost glutationperoksidaze nije razlikovala između ispitivanih grupa. Aktivnost superoksid-dismutaze bila je najviša kod vaterpolistkinja, i nije se značajno razlikovala između fudbalerki i kontrolne grupe. Analiza metaboličke aktivnosti mononuklearnih ćelija periferne krvi pokazala je veću
aktivnost mononuklearnih ćelija kod sportistkinja, dok se produkcija O2
.- i NO2- u mononuklearnim ćelijama nije razlikovala između ispitivanih grupa.
Naši rezultati su pokazali da dugotrajna intenzivna fizička aktivnost značajno utiče namasnokiselinski profil fosfolipida plazme i eritrocita, parametre oksidativnog stresa, aktivnost enzima antioksidativne zaštite, menja aktivnost mononuklearnih ćelija periferne krvi ali ne utiče na produkciju O2
.- i NO2 - u mononuklearnim ćelijama. Zapažene razlike
između grupa vaterpolistkinja i fudbalerki ukazuju da tip sporta igra značajnu ulogu u promenama u metablizmu kod sportistkinja.
“Data exchange” service offers individual users metadata transfer in several different formats. Citation formats are offered for transfers in texts as for the transfer into internet pages. Citation formats include permanent links that guarantee access to cited sources. For use are commonly structured metadata schemes : Dublin Core xml and ETUB-MS xml, local adaptation of international ETD-MS scheme intended for use in academic documents.