Correlation of physico-chemical parameters and phytochemical profile of honeydew honeys with their botanical origin

[V. Vasić]

89 str.

Hemija - Analitička hemija / Chemistry - Analytical Chemistry

Predmet istraživanja doktorske disertacije bilo je određivanje fizičko-hemijskih parametara i fitohemijskog profila medljikovaca u cilju definisanja biljnog porekla ove specifične vrste meda. Na osnovu fizičko-hemijskih parametara potvrđena je autentičnost uzoraka u pogledu načina proizvodnje, uzorci potiču od sokova koje luče biljke, ili ekskreta insekata koji se hrane tim sokovima. U cilju određivanja autentičnosti prema biljnom poreklu, pet vrsta medljikovaca (Abies alba Mill., Quercus ilex L., Quercus frainetto Ten., Acer monspessulanum L. i crnogorice) okarakterisano je prema šećernom i fenolnom profilu, δ13C vrednostima medljikovaca i proteina izolovanih iz medljikovaca, sadržaju esencijalnih i toksičnih elemenata, kao i sadržaju isparljivih jedinjenja. Za procenu antioksidativne sposobnosti primenjen je spektroskopski i elektrohemijski pristup. Metode multivarijantne analize korišćene su za dobijanje modela na osnovu kojih su identifikovani markeri biljnog porekla medljikovaca. Rezultati potvrđuju mogućnost procene autentičnosti medljikovaca zasnovane samo na fenolnom profilu i antioksidativnoj sposobnosti, kao i prednost primene ciklične voltametrije za određivanje antioksidativnog potencijala fenolnih jedinjenja u odnosu na spektroskopske metode. Sadržaj elemenata je takođe omogućio klasifikaciju medljikovaca prema biljnom poreklu, dok među šećerima nije pronađen marker koji je specifičan za neku biljnu vrstu. Analiza stabilnih izotopa ugljenika potvrdila je da su uzorci autentični u pogledu proizvodnje meda i da su dobijeni iz C3 biljaka, kao i da vrednosti δ13C proteina izolovanog iz medljikovca mogu takođe biti dobar pokazatelj biljnog porekla. Medljikovci iz roda Quercus spp., Quercus frainetto i Quercus ilex, pokazali su jedinstven hemijski profil.

The main aim of this doctoral dissertation was to determine physico-chemical parameters and the phytochemical profile of the honeydew honeys in order to define the botanical origin of this specific type of honey. Physicochemical parameters confirmed that samples were authentic with respect to honey production and originated from secretion produced by certain trees and other plants or from excretions of plant-sucking insects. Authentication according to botanical origin of honeydew honey, for five botanical types (Abies alba Mill., Quercus ilex L., Quercus frainetto Ten., Acer monspessulanum L. and conifers), was performed using sugars and phenolic profiles, δ13C values of the honeydew honey and proteins isolated from the honeydew honey, the content of the essential and toxic elements as well as the content of the volatile compounds. Spectroscopic and electrochemical approaches were applied for evaluation of the antioxidant capacity. Multivariate chemometric analysis was used to obtain models for evaluation of markers of botanical origin. The results confirmed the possibility of assessing the authenticity of honeydew honey based only on the phenolic profile and antioxidant capacity, as well as the advantage of applying cyclic voltammetry to determine the antioxidant potential of phenolic compounds in comparison with spectroscopic methods. Elements content enable the classification of honeydew honey according to botanical origin, while no chemical marker has been found within sugar compounds. Stable isotope carbon analysis confirmed that the samples were authentic with respect to honey production and were obtained from C3 plants, while the values of δ13C of protein isolated from the honeydew honey could be a good indicator of botanical origin. Quercus spp. samples, Quercus frainetto and Quercus ilex, showed specific chemical composition.

medljikovac, autentičnost, fizičko-hemijski parametri, fitohemijski profil, multivarijantna analiza

honeydew honey, authenticity, physico-chemical parameters, phytochemical profile, multivariate analysis

543.645(043.3)

Tekst