Title
Utvrđivanje genetičke osnove retkih neurodegenerativnih bolesti analizom kliničkog egzoma
Creator
Branković, Marija, 1992-
CONOR:
57655817
Copyright date
2023
Object Links
Select license
Autorstvo-Nekomercijalno-Bez prerade 3.0 Srbija (CC BY-NC-ND 3.0)
License description
Dozvoljavate samo preuzimanje i distribuciju dela, ako/dok se pravilno naznačava ime autora, bez ikakvih promena dela i bez prava komercijalnog korišćenja dela. Ova licenca je najstroža CC licenca. Osnovni opis Licence: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/rs/deed.sr_LATN. Sadržaj ugovora u celini: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/rs/legalcode.sr-Latn
Language
Serbian
Cobiss-ID
Theses Type
Doktorska disertacija
description
Datum odbrane: 05.06.2023.
Other responsibilities
Academic Expertise
Prirodno-matematičke nauke
Academic Title
-
University
Univerzitet u Beogradu
Faculty
Biološki fakultet
Alternative title
Determining the genetic basis of rare neurodegenerative diseases by clinical exome analysis
Publisher
[M. Branković]
Format
94 str.
description
Molekularna biologija - Medicinska genetika / Molecular biology - Medical genetics
Abstract (sr)
eurodegenerativne bolesti se odlikuju varijabilnom kliničkom slikom, vremenom početka
bolesti, prognozom i odgovorom na lečenje. Najveći broj ovih oboljenja uključuje motorne i kognitivne
poremećaje poput Alchajmerove i Parkinsonove bolesti koje su široko rasprostranjene, do izuzetno
retkih poput Krojcfeld-Jakobove bolesti.
Ovom doktorskom tezom istražena je genetička osnova kognitivnih poremećaja i poremećaja
pokreta sekvenciranjem panela klinički egzom kod ukupno 57 nesrodnih bolesnika (15 sa kognitivnim
poremećajem i 42 sa poremećajem pokreta). Prednost pri selekciji su imali porodični slučajevi sa ranim
početkom bolesti ili složenim fenotipom. Sekvenciranje panela vršeno je na Illumina MiSeq platformi
prema uputstvu proizvođača. Rezulati sekvenciranja su analizirani dostupnim softverom za analizu i
prethodno razvijenim tokom rada (engl. pipeline). Interpretacija varijanti zasnovana je na analizi setova
gena odabranih prema fenotipu bolesnika, pretraživanju literature i baza podataka, učestalosti alela, in
silico analizama. Uzročne varijante su potvrđene sekvenciranjem po Sangeru i segregacionim
analizama.
Utvrđen je verovatan genetički uzrok kod devet nesrodnih bolesnika (četiri sa kognitivnim
poremećajem i pet sa poremećajem pokreta). Detektovano je ukupno 11 patoloških varijanti u sedam
gena (PSEN1, OPTN, TUBB4A, PANK2, SETX, MFSD8 i ARSA) od kojih su devet varijante sa
promenjenim smislom (engl. missense), jedna varijanta bez smisla (engl. nonsense) i jedna varijanta u
mestu splajsovanja (engl. splice site). Sve detektovane varijante su u genima koji su u skladu sa
kliničkim fenotipom datih bolesnika. Pored toga, detektovane varijante u genima DCTN1, PDGFRB i
POLG predstavljaju moguć uzrok bolesti kod tri dodatna slučaja sa poremećajem pokreta. Kod ostalih
ispitanika genetička osnova bolesti ostaje nerazjašnjena.
Rezultati ove teze ističu značaj analize panela klinički egzom u dijagnostici kognitivnih
poremećaja i poremećaja pokreta i daju nam uvid u složenost genetičke pozadine ovih oboljenja.
Abstract (en)
Neurodegenerative diseases are characterized by a variable clinical picture, disease onset,
prognosis and response to treatment. The largest number of them includes motor and cognitive
disorders such as Alzheimer's and Parkinson's diseases, which are widespread, to extremely rare ones
such as Creutzfeldt-Jakob disease.
Here we analysed the genetic basis of cognitive and movement disorders by sequencing a clinical
exome panel that comprise coding regions of 4813 genes with surrounding intronic sequencies in 57
unrelated patients (15 with cognitive and 42 with movement disorders). During selection, preference
was given to family cases with an early onset of the disease or a complex phenotype. Panel sequencing
was performed on the Illumina MiSeq platform according to the manufacturer's instructions. Results
were analyzed with available software and an internal pipeline. The interpretation of variants is based
on the analysis of gene sets selected according to the patient's phenotype, literature and database
searches, allele frequencies, in silico analyses. Causal variants were confirmed by Sanger sequencing,
as well as segregation analysis.
A probable genetic cause was determined in nine unrelated patients (four with cognitive and five
with movement disorder). We detected nine missense, one nonsense and one splice site pathological
variants in seven genes (PSEN1, OPTN, TUBB4A, PANK2, SETX, MFSD8, and ARSA) which are in
accordance with the clinical phenotype of the given patients. In addition, the detected variants in the
DCTN1, PDGFRB, and POLG genes represent a possible cause of movement disorder in three
additional cases. The rest of patients remain negative.
The results of this thesis highlight the importance of clinical exome panel analysis in the
diagnosis of cognitive and movement disorders and give us an insight into the genetic complexity of
these diseases.
Authors Key words
motorni poremećaji, kognitivni poremećaji, molekularno genetička dijagnostika, genske
varijante, genski panel
Authors Key words
motor impairments, cognitive impairments, molecular genetic diagnostics, gene variants,
gene panels
Classification
577.2:616.8-07(043.3)
Type
Tekst
Abstract (sr)
eurodegenerativne bolesti se odlikuju varijabilnom kliničkom slikom, vremenom početka
bolesti, prognozom i odgovorom na lečenje. Najveći broj ovih oboljenja uključuje motorne i kognitivne
poremećaje poput Alchajmerove i Parkinsonove bolesti koje su široko rasprostranjene, do izuzetno
retkih poput Krojcfeld-Jakobove bolesti.
Ovom doktorskom tezom istražena je genetička osnova kognitivnih poremećaja i poremećaja
pokreta sekvenciranjem panela klinički egzom kod ukupno 57 nesrodnih bolesnika (15 sa kognitivnim
poremećajem i 42 sa poremećajem pokreta). Prednost pri selekciji su imali porodični slučajevi sa ranim
početkom bolesti ili složenim fenotipom. Sekvenciranje panela vršeno je na Illumina MiSeq platformi
prema uputstvu proizvođača. Rezulati sekvenciranja su analizirani dostupnim softverom za analizu i
prethodno razvijenim tokom rada (engl. pipeline). Interpretacija varijanti zasnovana je na analizi setova
gena odabranih prema fenotipu bolesnika, pretraživanju literature i baza podataka, učestalosti alela, in
silico analizama. Uzročne varijante su potvrđene sekvenciranjem po Sangeru i segregacionim
analizama.
Utvrđen je verovatan genetički uzrok kod devet nesrodnih bolesnika (četiri sa kognitivnim
poremećajem i pet sa poremećajem pokreta). Detektovano je ukupno 11 patoloških varijanti u sedam
gena (PSEN1, OPTN, TUBB4A, PANK2, SETX, MFSD8 i ARSA) od kojih su devet varijante sa
promenjenim smislom (engl. missense), jedna varijanta bez smisla (engl. nonsense) i jedna varijanta u
mestu splajsovanja (engl. splice site). Sve detektovane varijante su u genima koji su u skladu sa
kliničkim fenotipom datih bolesnika. Pored toga, detektovane varijante u genima DCTN1, PDGFRB i
POLG predstavljaju moguć uzrok bolesti kod tri dodatna slučaja sa poremećajem pokreta. Kod ostalih
ispitanika genetička osnova bolesti ostaje nerazjašnjena.
Rezultati ove teze ističu značaj analize panela klinički egzom u dijagnostici kognitivnih
poremećaja i poremećaja pokreta i daju nam uvid u složenost genetičke pozadine ovih oboljenja.
“Data exchange” service offers individual users metadata transfer in several different formats. Citation formats are offered for transfers in texts as for the transfer into internet pages. Citation formats include permanent links that guarantee access to cited sources. For use are commonly structured metadata schemes : Dublin Core xml and ETUB-MS xml, local adaptation of international ETD-MS scheme intended for use in academic documents.